در سامانه مودیان، صورتحساب‌ها نقش کلیدی توی شفافیت مالی و مالیاتی دارن. اگه دنبال اطلاعات سریع و دقیق درباره انواع صورتحساب در سامانه مودیان هستی، باید بدونی این فرم‌ها شامل صورتحساب الکترونیکی (سه نوع)، غیر الکترونیکی و چند حالت ویژه هستن. تو این مقاله کاملا عملی و قابل فهم، همه انواع صورتحساب، ویژگی‌ها و نکاتش رو برات باز می‌کنم.
حتما می‌دونی اجرای قانون مالیات، بدون ثبت صحیح صورتحساب‌ها تقریباً غیر ممکنه. طبق اصلاحیه مواد (۱)، (۲)، (۷) و (۸) آیین نامه اجرایی موضوع ماده (۹۵) قانون مالیات های مستقیم شماره ۸۸۴۰ مورخ ۲۲ فروردین ۱۴۰۱، همه مودی‌هایی که کالا یا خدمات ارائه میدن، ملزم به صدور صورتحساب روی سامانه مودیان هستن. این ماده شفاف میگه:
صورتحساب در این سامانه، سندیه که هم معاملات قانونی رو تثبیت می‌کنه، هم جلو اشتباهات مالی رو می‌گیره. به طور کلی پنج نوع صورتحساب وجود داره:
این صورتحساب برای معاملات بین فعالان اقتصادیه؛ یعنی تمام اطلاعات خریدار و فروشنده توش ثبت میشه؛ موارد مثل شناسه ملی، نوع فروش (بورس کالا، صادرات و…)، تاریخ، جزئیات کالا، کد اقتصادی و… اگه خریدار درگاه مالیاتی داره، این صورتحساب بعد تایید براش اعتبار مالیاتی محسوب میشه.
توی این نوع، فقط اطلاعات فروشنده و کالا یا خدمات ثبت میشه؛ اطلاعات خریدار نداره. مخصوص فروش به مصرف کننده نهاییه و برای خریدار هم اعتبار مالیاتی ایجاد نمیکنه. اغلب در فروشگاه‌های خرد، رستوران، سوپرمارکت و… کاربرد داره.
این، همون رسید دستگاه کارتخوان یا پرداخت اینترنتیه! فقط مبلغ، مشخصات فروشنده و پذیرنده، تاریخ و شماره پیگیری توش هست و باز هم برای خریدار عموما اعتبار مالیاتی ایجاد نمیشه. این رسیدها طبق ابلاغ سازمان امور مالیاتی به عنوان سند فروش قابل پذیرش هستن.
اگه اینترنت قطع باشه یا به هر دلیلی زیرساخت الکترونیکی فراهم نباشه، این صورتحساب‌های کاغذی به شکل موقت صادر میشن تا خللی تو کار نباشه. ولی باید حداکثر ۴۸ ساعت بعد، این سندها تو سامانه مودیان ثبت بشن تا اعتبار پیدا کنن.
این فرم‌ها موقعی استفاده میشن که یا اشتباهی در صورتحساب رخ داده (مثلا مبلغ یا تعداد اشتباه ثبت شده)، معامله لغو شده یا کالا برگشت خورده. توی هر حالت باید صورتحساب خاصی صادر کنی که مرجعش صورتحساب اصلی باشه و تغییراش کاملا شفاف ثبت بشه.
| نوع صورتحساب | اطلاعات لازم | اعتبار مالیاتی برای خریدار | موارد مصرف |
|---|---|---|---|
| الکترونیکی نوع اول | خریدار+فروشنده+جزئیات کامل | دارد | معاملات شرکتی، عمده |
| الکترونیکی نوع دوم | فروشنده+کالا/خدمت | ندارد | خرده فروشی، مصرف نهایی |
| الکترونیکی نوع سوم | فروشنده+مبلغ+تاریخ/پیگیری | ندارد | رسید دستگاه کارتخوان |
| غیر الکترونیکی (کاغذی) | همه اقلام (غیر از شماره مالیاتی) | وابسته به ثبت بعدی | قطعی برق، اختلال سامانه |
| ویژه (اصلاحی و ابطالی) | ارجاع به صورتحساب اصلی+جزئیات تغییر | مطابق مورد | رفع اشتباه، لغو یا بازگشت کالا |
طبق ماده ۸ اصلاحیه آیین نامه مذکور: «در صورتی که اطلاعات هویتی خریدار در این نوع صورتحساب الکترونیکی درج شود و کد اقتصادی یا شناسه ملی ثبت گردد و خریدار در سامانه مودیان کارپوشه داشته باشد، این صورتحساب پس از تایید، در کارپوشه خریدار درج و به عنوان اعتبار مالیاتی محسوب می‌شود.»
گاهی انتخاب نوع صورتحساب سردرگم کننده میشه؛ مثلا موقعی که یک کالا فروختی اما بخشش برگشت می‌خوره یا مشتری هم مصرف کننده هست هم صنفی. اینجا باید با دقت نوع صورتحساب رو تعیین کنی.
انواع صورتحساب در سامانه مودیان برای هر نوع معامله کاربرد خاص خودش رو داره. با شناخت درست فرم مناسب، هم از جریمه مالیاتی فرار می‌کنی هم کسب و کارت حرفه‌ای تر پیش میره. اگه سوال داری یا دنبال راهنمایی اجرایی هستی، سراغ بخش مالیات ارزش افزوده یا سامانه مودیان مالیاتی در همین سایت برو یا از پیشگیری از جریمه مالیاتی مشاغل آزاد حتما دیدن کن و نکاتشو یاد بگیر. دانستن قوانین، مراقبت حساب‌ها و صدور صورتحساب صحیح یعنی یه کسب و کار موفق. الان وقتشه دانش خودت رو کامل کنی و با خیال راحت وارد سامانه بشی!
برای آشنایی بیشتر سامانه مودیان مالیاتی چیست؟ بخوانید
